Proces beatyfikacyjny
Sługi Bożego
Pierwsze przygotowania:
1584 – ks. Stanisław Reszka, sekretarz kardynała wydaje drukiem Opera omnia Hozjusza, zbiór jego największych dzieł wraz z częścią korespondencji.
1587 – ks. Reszka publikuje pierwszą biografię Hozjusza podkreślającą jego cnoty i świętość życia.
1588 – ks. Tomasz Treter publikuje Theatrum virtutum Stanislai Hosii (Rewia cnót Stanisława Hozjusza), serię alegorycznych rycin i utworów poetyckich ukazujących życie i świętość Sługi Bożego.
1634 – Konstytucja apostolska Caelestis Hierusalem cives papieża Urbana VIII nakazuje konieczność przeprowadzenia procesu o heroiczność cnót lub o męczeństwo dla kandydatów na ołtarze zmarłych po 1534 r., wymagając opinii żyjących świadków i przedstawienia całej spuścizny piśmienniczej Sługi Bożego.
XVII - XVIII w. – kard. Hozjusz zamieszczony zostaje jako polski kandydat na ołtarze w Żywotach świętych polskich Marcina Baroniusza i w Acta Sanctorum bollandystów.
1854 -1855 – ks. Antoni Eichhorn wydaje 2-tomową biografię kard. Hozjusza w j. niemieckim.
1879-1886 – Wincenty Zakrzewski z UJ i ks. Franciszek Hipler z Warmii wydają drukiem 2 tomy listów i innych pism Hozjusza.
Proces informacyjny:
1923 – pomysł wszczęcia procesu beatyfikacyjnego kard. Hozjusza poruszony na Konferencji Episkopatu Polski przez bpa podlaskiego Henryka Przeździeckiego.
1925 – Konferencja Episkopatu Polski podejmuje oficjalną decyzję o rozpoczęciu procesu beatyfikacyjnego kard. Hozjusza; odpowiedzialnym za beatyfikację zostaje bp płocki Antoni Julian Nowowiejski; rozpowszechnianiem postaci Sługi Bożego zajmuje się ks. Józef Umiński, autor popularnej biografii oraz Opinii o cnotach i świątobliwości Hozjusza.
1930 – Motu Proprio Gia da qualche tempo papieża Piusa XI precyzuje prowadzenie spraw beatyfikacyjnych dawnych, w których konieczne jest zdobywanie opinii o kandydacie na ołtarze na podstawie dokumentów historycznych.
1936 – odpowiedzialność za proces przejmuje bp chełmiński Stanisław Wojciech Okoniewski; postulatorem rzymskim zostaje o. Wojciech Topoliński OFMConv, wicepostulatorem ks. Józef Smoczyński.
1937 – Kongregacja ds. Obrzędów zezwala na proces informacyjny kard. Hozjusza w diecezji krakowskiej i w Rzymie, proces prowadzi diecezja chełmińska.
1938-1939 – powstają nowe publikacje o Słudze Bożym i wznowienia dawnych; powołana zostaje Komisja historyczna do badania pism Hozjusza (ks. Tadeusz Glemma, ks. Paweł Czaplewski, ks. Antoni Liedtke); wydruk 150 000 obrazków z wizerunkiem kard. Hozjusza i modlitwą za jego wstawiennictwem.
1939-1940 – obaj postulatorzy giną z rąk nazistów niemieckich.
Postępowanie beatyfikacyjne w diecezji:
1968 – za zgodą prymasa Stefana Wyszyńskiego sprawę beatyfikacji kard. Hozjusza przejmuje bp warmiński Józef Drzazga; postulatorem rzymskim zostaje o. Michał Machejek OCD.
1969-1974 – wicepostulatorami zostają mianowani: ks. Marian Borzyszkowski, ks. Władysław Nowak i ks. Emil Rzeszutek; powołanie Komisji historycznej do badania pism Sługi Bożego (bp Jan Obłąk, o. Henryk Damian Wojtyska CP, ks. Alojzy Szorc); uzyskanie zgody na prowadzenie procesu od diecezji Nepi-Sutri, na terenie której zmarł kard. Hozjusz; Nulla osta Stolicy Świętej; publikacja modlitw i nowenny za wstawiennictwem Sługi Bożego, druk obrazków z kard. Hozjuszem w j. polskim i włoskim; publikacja katechez o Słudze Bożym i rożne akcje promujące beatyfikację kardynała.
1975 – ustanowienie Trybunału ds. beatyfikacji (sędzia przewodniczący ks. Tadeusz Pawluk, promotor wiary bp Julian Wojtkowski, pozostali członkowie: ks. Jerzy Podolecki, ks. Roman Bodański, ks. Piotr Ilwicki, ks. Stefan Zajkowski, ks. Jan Usiądek, ks. Józef Kowalewski, s. Jadwiga Ambrozja Kalinowska OSB); oficjalne otwarcie procesu beatyfikacyjnego pierwszą uroczystą sesją Trybunału; rozpoczęcie przesłuchań wybranych świadków-ekspertów badających życie i działalność Sługi Bożego.
1977 – powołanie Trybunału dla zbierania pism Sługi Bożego (sędzia przewodniczący ks. Tadeusz Pawluk, promotor wiary ks. Władysław Turek, pozostali członkowie: ks. Jerzy Podolecki, o. Konrad Sarwa CM, ks. Jan Usiądek, s. Jadwiga Ambrozja Kalinowska OSB); proces rogatoryjny w archidiecezji kolońskiej; wznowienie druku obrazków ze Sługą Bożym.
1978-1980 – uroczystości związane z rokiem hozjańskim w Olsztynie, Rzymie i Capranica z udziałem miejscowych władz, duchowieństwa, wiernych i młodzieży z Polski i Włoch; renowacja epitafium kard. Hozjusza w Bazylice Najświętszej Maryi Panny na Zatybrzu; nadanie centralnemu mostowi w Capranica nazwy Most Hozjusza (Ponte Hosio); sympozjum naukowe w Olsztynie; czytanki październikowe o kard. Hozjuszu; publikacja kolejnych 3 tomów korespondencji Hozjusza przygotowanych przez ks. Alojzego Szorca i o. Henryka Damiana Wojtyskę CP.
1985 – dostarczenie do Kongregacji Spraw Kanonizacyjnych zebranych materiałów o Słudze Bożym.
1985-1986 – pisemne opinie teologów (ks. Jerzy Misiurek KUL i ks. Lucjan Bartel ATK).
1989 – postulatorem rzymskim zostaje ks. Jerzy Mrówczyński CR.
2004 – uroczystości jubileuszowe, sympozjum naukowe w Olsztynie i w Münster.
2006-2007 – abp Wojciech Ziemba, metropolita warmiński wznawia postępowanie beatyfikacyjne; nominacje: postulator ks. Jan Jerzy Górny; wicepostulatorzy: ks. Władysław Nowak, ks. Stanisław Kozakiewicz, ks. Andrzej Lesiński; Trybunał (sędzia przewodniczący ks. Lucjan Świto, promotor sprawiedliwości bp Julian Wojtkowski, pozostali członkowie: ks. Roman Bodański, ks. Piotr Ilwicki, ks. Jacek Wojtkowski, ks. Artur Oględzki, s. Jadwiga Ambrozja Kalinowska OSB, Justyna Krzywkowska, od 2009 r. s. Irena Łucja Jaworska CSC); Komisja historyczna (ks. Alojzy Szorc, o. Henryk Damian Wojtyska CP, ks. Andrzej Kopiczko); powołanie Centrum Badań Hozjańskich; uroczysta sesja zamknięcia prac diecezjalnego Trybunału beatyfikacyjnego.
2008 – dostarczenie akt procesowych do Kongregacji Spraw Kanonizacyjnych, suplement dołączony w 2010 r.
2009 – dekret ważności akt zatwierdzający postępowanie diecezjalne.
Proces rzymski:
2009 – abp Wojciech Ziemba, metropolita warmiński mianuje postulatorem rzymskim ks. Krzysztofa Nitkiewicza (od czerwca 2009 r. bp sandomierski), relatorem Kongregacji Spraw Kanonizacyjnych ds. beatyfikacji kard. Hozjusza zostaje o. Vincenzo Criscuolo OFMCap.
2013 – sympozjum popularnonaukowe o kard. Hozjuszu w parafii bł. Franciszki Siedliskiej w Olsztynie.
2014 – rozpoczęcie przygotowywania Positio o heroiczności cnót Sługi Bożego (zadanie powierzone ks. Pawłowi Romańskiemu).
2018 – abp Józef Górzyński, metropolita warmiński mianuje postulatorem rzymskim ks. Pawła Romańskiego.
2019 – druk obrazków z modlitwą i folderów o kard. Hozjuszu w j. polskim, włoskim i angielskim; otwarcie bloga internetowego o kard. Hozjuszu; kontynuacja prac nad Positio oraz popularyzacją Sługi Bożego.
Historia procesu beatyfikacyjnego o heroiczności cnót Sługi Bożego kard. Stanisława Hozjusza zakwalifikowana jest jako sprawa dawna czyli bazująca przede wszystkim na świadectwach o Słudze Bożym zapisanych w różnych dokumentach. Proces ma swoje ścisłe procedury i etapy, z biegiem czasu ulegające też nowelizacji.
Jest dziełem zaangażowania wielu osób pracujących przez lata pod kierunkiem odpowiedzialnego za sprawę biskupa, aktualnie od 2016 r. pod przewodnictwem Jego Ekscelencji Księdza Arcybiskupa Józefa Górzyńskiego, Metropolity Warmińskiego. Beatyfikacja jest jednak dziełem nas wszystkich modlących się o wyniesienie Sługi Bożego na ołtarze i wzywających z nadzieją jego wstawiennictwa.
Przed beatyfikacją niedozwolony jest jeszcze kult publiczny i liturgiczny Sługi Bożego, zachęca się jednak wiernych do kultu prywatnego i wspólnej modlitwy oraz starań o beatyfikację. Po przygotowaniu Positio o heroiczności cnót i jej pozytywnej ocenie przez komisje: historyczną, teologiczną oraz Kardynałów i Biskupów członków Kongregacji Spraw Kanonizacyjnych, Ojciec Święty podpisuje dekret o heroiczności cnót, a Sługa Boży otrzymuje tytuł Czcigodnego Sługi Bożego (Venerabile Servus Dei).
Do beatyfikacji potrzebny jest jednak jeszcze cud otrzymany na skutek modlitwy za wstawiennictwem Sługi Bożego. Traktowany jest on jako konieczny znak Boży potwierdzający kanoniczną świętość kandydata na ołtarze. Zachęcamy więc wszystkich do modlitwy i zaznajomienia się z polskim Sługą Bożym kard. Hozjuszem.
